आज म ७१ पूरा भएर ७२ वर्ष लाग्दै छु । मैले आजसम्म बाँचिसकेका दिनहरूभन्दा अब बाँच्ने दिन थोरै छन् । उसै पनि म धेरै पटक ‘मरें–मरें’ भनेर बाँचेको मान्छे हुँ । हुन त सबैको जीवनमा मृत्यु सँगसँगै हिँडिरहेको हुन्छ, अझ भनौं त्यो जीवनको निकै नजिक भएर हिँडिरहेको हुन्छ ।
जीवनलाई टिपूँटिपूँ, लिऊँलिऊँ र खोसूँखोसूँझैं गर्दै हिँडिरहेको हुन्छ । फूलबारीमा घुमिरहेको एउटा व्यक्तिलाई फूल टिपूँटिपूँ लागेझैं मृत्युलाई पनि जीवन टिपूँटिपूँ लागिरहेको हुन्छ ।
म मृत्युको बारेमा खासै धेरै सोच्दिनँ । किनकि, मर्नलाई कुनै योजना बनाउनुपर्दैन । मर्नु भनेको अन्धकारले छोप्नुजस्तै हो । मर्नु अज्ञानताजस्तै हो, अज्ञानी हुन कुनै मिहिनेत गर्नुपर्दैन । ज्ञानी हुनलाई पो मिहिनेत गर्नुपर्छ ।
मृत्युले कहिले नजिकैबाट झम्टिएको भान दिन्छ, तर त्यसले जितिसकेको हुँदैन । कहिलेकाहीँ केही पनि गरेजस्तो गर्दैन, तर झम्टिरहेको हुन्छ । मेरो जिन्दगीमा धेरै पटक यस्तो घटना भएको छ । कैयौं पटक मृत्यु मेरो नजिकैबाट गुज्रिएको छ । त्यसले मलाई धेरै पटक जबर्जस्ती घिच्याएर आफूसँगै लैजान पनि खोजेको छ ।
डरपोकहरू मृत्युको कुरा गर्न सक्दैनन् । र, त्यस्ता मानिसहरू मृत्युले समाउन खोजेका बेला उम्कन पनि सक्दैनन् । मलाई लाग्छ, मृत्युलाई बुझेर नै मानिस बढी बाँच्न सक्छ । मृत्युसँग डराएन भने त्यसले झम्टिहाल्न सक्दैन । मैले जीवनमा एक दर्जनभन्दा बढी पटक मृत्युलाई नजिकैबाट नियालेको छु, साक्षात्कार गरेको छु । तीमध्ये तीन वटा घटना आज म सम्झन चाहन्छु ।
हेलिकोप्टर दुर्घटना
२०५२ साउन २९ गते । हामी चढेको हेलिकोप्टर ५ हजार फिट माथिबाट एक्कासि तल खस्न थाल्यो । हेलिकोप्टर तल झर्न थालेपछि अब बाँचिँदैन भन्ने लागेको थियो । त्यो तल झरुन्जेल छोटो समयका लागि भयानक पीडा भयो । यस्तो लाग्थ्यो, मृत्यु आँखैअगाडि उभिएको छ । हेलिकोप्टर जति जमिन नजिक जान्थ्यो, मृत्यु त्यति नै नजिक आइरहेको भान हुन्थ्यो । उडिरहेको हेलिकोप्टर भुइँमा बजारिन ११ सेकेन्डजति लागेको थियो ।
भुइँमा बजारिएपछि हेलिकोप्टर कोल्टो परेको थियो । ढोका माथितिर अर्थात् आकाशतिर फर्किएको थियो । आफूलाई जिउँदो पाउँदा एक पटक हातखुट्टा चलाउन मन लाग्यो, सद्दे छन्/छैनन् भनेर जाँच्न । तिनलाई सद्दे पाउँदा आश्चर्य लाग्यो । भुइँमा बजारिएको हेलिकोप्टरभित्र धेरैबेर बस्दा आगो लाग्छ, पड्कन सक्छ भन्ने डर थियो । घाइते अवस्थामा बाहिर निस्कन सजिलो पनि थिएन । तर हामी जसोतसो हेलिकोप्टरबाट बाहिर निस्कियौं ।
बाहिर निस्किएर हेरेपछि ढुक्क भयो– वरिपरि मृत्यु थिएन । त्यसले हामीलाई केही घाउचोट भने दिएको थियो । थप्पड हानेको थियो, कसै–कसैको करङ भाँचिदिएको थियो । कसैको हात मर्काइदिएको थियो । तर मृत्यु भने हामीलाई आक्रमण गरेपछि आफैं टाढाटाढा भागेको थियो । मृत्युको त्यो आकस्मिक झम्टाई वास्तवमै खतरनाक थियो । बाघले बरु त्यसरी झम्टिँदैन होला, मृत्युले त्यसरी झम्टेको थियो हामीलाई त्यसबखत ।
एपेन्डिसाइटिस अपरेसन
२०७६ मंसिर महिनाको एक दिन मलाई अचानक पेट दुख्यो । खप्नै गाह्रो भएपछि मलाई अस्पताल पुर्याइयो । एपेन्डिसाइटिस भएको रहेछ । मेरो आन्द्रामा इन्फेक्सनसमेत भएको देखियो । त्यसले गर्दा आन्द्रा सुन्निएको थियो । पीप निस्केर आन्द्रातिर फैलिएको थियो । आन्द्रामा इन्फेक्सन भएपछि त्यसले झन् छिटो पीप निकालेको र पेटभरि फैलिएको पत्ता लाग्यो । तर पीप रक्तनलीमा प्रवेश गर्न पाएनछ । डाक्टरहरूले हतारहतार मेरो अपरेसन गर्नुभयो । शल्यक्रियापछि मेरो ब्लडप्रेसर स्वाट्टै घटेछ । यसरी घटेछ कि मलाई बचाउनै सकिँदैन कि भन्ने आशंकामा डाक्टरहरू पुग्नुभएछ । प्रेसर बढाउने तेस्रो डोज औषधि दिँदा पनि बढेनछ । स्थितिमा कुनै सुधार आएनछ । डाक्टरहरूले त माया नै मार्नुभएछ ।
मलाई अब्जर्भेसनमा राखिएको थियो । म नबाँच्नेजस्तो भएपछि अपरेसन गर्दा चिरिएको घाउ नसिलाईकन त्यत्तिकै छोड्ने कि भन्ने पनि कुरा भएछ । तर अपरेसन पूर्ण गर्नुपर्छ भनेर घाउ सिलाइएछ । केही समय अब्जर्भेसनमा राखेपछि म बौरिएँ अर्थात् बाँच्ने अवस्थामा पुगें ।
होस खुल्दा भेन्टिलेटरमा थिएँ । डाक्टरले मतिर हेरिराखेको देखें । मेरो मुखमा केही राखिएको